Afbraakwerken: een veilige aanpak

Wim Deloof
18 maart, 2021

Afbraakwerken zijn gevaarlijker dan het gemiddelde bouwkarwei. Bescherm uzelf en uw werknemers met deze preventietips.

Afbraakwerken: een veilige aanpak

Soms moet u afbreken om te kunnen bouwen. En nee, dat is geen filosofische bedenking, maar dagelijkse kost in de bouw.

Helaas kunnen afbraakwerken best wel gevaarlijk zijn. De sector van sloopwerken scoort slechter dan gemiddeld als het gaat om arbeidsongevallen. In hoeveelheid én in ernst. En ook leidinggevenden zijn vaak het slachtoffer.

Of u daar als aannemer iets aan kunt doen? Zeker wel. Met een grondige voorbereiding, gedetailleerde risicoanalyse en de juiste preventiemaatregelen komt u al een heel eind.

Pen in de hand: studie en risicoanalyse

Preparation is key. Zeker bij afbraakwerken, waarbij vaak verschillende bouwmethodes en -materialen komen kijken. Die vragen om aangepaste afbraakmethodes en -technieken, die op hun beurt dan weer specifieke risico’s en preventiemaatregelen met zich meebrengen.

Dus, voor u ook maar een steentje afbreekt: voer een uitgebreide studie uit, inclusief:

  • veiligheidscoördinator: overleg vóór de start van de werken met de door de opdrachtgever aangestelde veiligheidscoördinator (verplicht vanaf het moment dat er op de werf meer dan één aannemer wordt ingeschakeld, in het kader van het KB op de Tijdelijke en Mobiele Bouwplaatsen van 25/01/2001).
  • dossier opzoeken: kijk of er een dossier bestaat over het gebouw dat u gaat afbreken, met nuttige info om uw sloop- en transformatiewerken veilig uit te voeren. Denk aan zaken als ‘as built’-plannen, bodemattesten of een asbestinventaris.
  • nutsleidingen opsporen, afsluiten en eventueel volledig loskoppelen: zo voorkomt u dat er iets gevaarlijks gebeurt. Of dat de leidingen beschadigd worden. Een goede manier om deze informatie te krijgen? Doe een aanvraag via KLIM (voor Wallonië en Brussel) of KLIP (voor Vlaanderen).
  • informeren over gevaarlijke stoffen: zoals brandbare, explosieve, toxische of corrosieve stoffen. Zoals dit lelijke beestje: asbest in de isolatie van leidingen of dichtingen.
  • stabiliteit analyseren: verzamel informatie over zaken als de structurele kenmerken van het gebouw, de aanwezige bouwschade en de draagkracht en kwaliteit van verdiepingsvloeren. Beslis welke delen mogen blijven en welke niet. Bedenk ook de nodige preventiemaatregelen: schoren, stutten en beschoeien.
  • sloop- en afvalplan opstellen: in een sloopplan schrijft u een scenario uit met opeenvolgende stappen zoals:
    - af te breken delen uittekenen op een plan
    - de volgorde van de afbraakwerken vastleggen
    - bestaande nutsleidingen opsporen en signalerenIn een afvalplan registreert u welk afval zal vrijkomen tijdens de werken, en hoe dit afval zal worden afgevoerd en/of verwerkt.
  • meldingen, vergunningen en aanstellingen in orde brengen
  • signalisatie en verlichting plaatsen: spreekt voor zich.

Klaar met de voorafgaande studie? Dan is het tijd voor een uitgebreide risicoanalyse. Hoe u die maakt, leest u op pagina’s 15 tot 17 van dit Constructiv-dossier.

Handen uit de mouwen: uitvoering

Met afbraakwerken gaan heel wat risico’s gepaard. We delen ze op in vier categorieën – mens, uitrusting, omgeving en product – en bespreken per categorie één risico met preventiemaatregelen.

Mens

  • Lawaai op de werf: bijna alle machines en gereedschappen die u bij afbraakwerken gebruikt, overstijgen de grenswaarde van 80 decibel.

 

Draag aangepaste gehoorbescherming. Zet geluidsdemping op sloophamers of compressors.

Uitrusting

  • Gereedschap zoals een breekhamer. Dat stelt uw werknemers bloot aan vrijkomend – en mogelijk gevaarlijk – stof, lawaai en schadelijke trillingen. Bovendien lopen ze het risico om geraakt te worden door een wegvliegend brokstuk.

 

Draag persoonlijke beschermingsmiddelen: aangepaste werkkledij, trillingsdempende handschoenen, veiligheidsschoenen of -laarzen, gehoorbescherming, veiligheidsbril of gelaatscherm.

Omgeving

  • Vervuilde site waar gassen kunnen vrijkomen.

 

Overweeg om een machine op afstand te bedienen. Of rust ze uit met een vonkenvanger bij explosierisico.

Product

  • Toxische of ontvlambare stoffen die vrijkomen.

 

Stofafzuiging bij kleine werken, nevelkanon bij grote werken.

Meer risico’s en bijhorende preventiemaatregelen? Neem het Constructiv-dossier over afbraakwerken eens door.

Onderteken het veiligheidscharter

Toon uw engagement voor minder stress en meer veiligheid op de werf en onderteken het veiligheidscharter. Dan verschijnen uw naam en bedrijfsnaam hier, tussen de namen van andere verantwoorde aannemers.

Bekijk reacties ( )